Subscribe Now
Trending News
By using our website, you agree to the use of our cookies.
Du- en triatleten met maag & darmklachten gezocht!
Nieuws

Du- en triatleten met maag & darmklachten gezocht!

ibs3

Triatleet en student kinesitherapie Glenn Valentin zoekt in het kader van zijn masterproef duursporters met Prikkelbare darmsyndroom. Samen met studente voeding- en dieeetleer Julie Van Roy zullen ze atleten met buikklachten begeleiden in een glutenvrij én een FODMAP-arm dieet, om het effect op de symptomen én het spierherstel na te gaan. De volledige achtergrond en opzet leggen ze hier uit. Geïnteresseerde du- en triatleten kunnen het documentje onderaan het artikel ingevuld mailen naar Glenn.

Achtergrond

Het prikkelbare darm syndroom (PDS) is een vaak voorkomende aandoening waarbij zogenaamde maag- en darmklachten (buikpijn, diarree, constipatie, opgeblazen gevoel, winderigheid…) in verscheidene uitingsvormen kunnen voorkomen. Soms gaan deze ook gepaard met andere klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn of misselijkheid. Wereldwijd voldoet 5-20% van de bevolking aan de diagnostische criteria voor PDS, cijfers voor een populatie van atleten zijn niet gekend.

Veel duursporters hebben geregeld last van maag- en darmklachten. Zo rapporteert 49% van de atleten tijdens of na een halve triatlon klachten, bij marathonlopers is dit zelfs meer dan 80 %. Maar ook tijdens het dagelijks leven kunnen ongemakken met het spijsverteringstelsel tot frustraties bij atleten leiden. Wellicht voldoet een belangrijk aandeel van de sporters met klachten ook aan de criteria voor PDS.

ibs1

Heel wat factoren kunnen bijdragen tot PDS, het is ook aangetoond dat voeding een cruciale rol speelt. Een glutenvrij dieet is volgens sommigen hét nieuwe wondermiddel, niet in het minst voor de nummer één van het mannentennis, Novak Djokovic, zoals hij verkondigt in zijn boek Eten om te winnen. Gluten zijn een vorm van eiwitten die vooral te vinden zijn in graanproducten zoals pasta, brood, couscous, pizzadeeg, koekjes en gebak.

In het eerste deel van Glenns tweejarige masterproef spitte hij de wetenschappelijke literatuur uit om na te gaan wat daar nu echt van aan is. Hoewel er enkele aanwijzingen zijn dat gluten voor onaangename maagdarmsymptomen kunnen zorgen, lijkt een andere groep van voedingsbestanddelen nog meer boosdoener te zijn, namelijk een verzameling van korte koolhydraten genoemd FODMAPs. Zij zijn niet toevallig ook in grote getale aanwezig in pasta, brood, pizzadeeg, koekjes en gebak, maar ook in heel wat andere producten zoals o.a. in kunstmatige zoetstoffen, verschillende groente- en fruitsoorten en melkproducten.

ibs2

De Prikkelbare Darm Syndroom-atleet die met zijn ongemakken aan de slag wil, staat dus voor een grote uitdaging. Daarbij komt nog de vraag in hoeverre een reductie of eliminatie van gluten of FODMAPs in het dieet kan gebeuren zonder het prestatievermogen te beïnvloeden, want iedere duursporter kent toch het belang van eiwitten en koolhydraten in de voeding?

In mei verscheen voor het eerste een artikel waarin die hypothese onderzocht werd. Bij 13 Canadese wielrenners werden toen geen effecten (positief noch negatief) van een glutenvrij dieet op de buikklachten, tijdritprestatie of ontstekingsfactoren gevonden. De wielrenners moesten echter maar 1 weekje op dieet en ze hadden geen prikkelbare darmsyndroom. De relatie tussen een dieet laag aan FODMAPs en spierfunctie is nog niet aangetoond.

Doel van de studie

In ons onderzoek zullen 20 à 25 triatleten, duatleten en wielrenners gerekruteerd worden , zowel mannen en vrouwen komen in aanmerking. De atleten voldoen aan de Rome III-criteria voor Prikkelbare Darm Syndroom. Ze trainen gemiddeld meer dan 10 uur per week en nemen deel aan competities binnen hun sporttak. Atleten met coeliakie of tarwe-allergie komen niet in aanmerking voor deze studie.

Het onderzoek zal in totaal 11 weken duren, waarbij de atleten 4 weken een FODMAP-arm dieet en 4 weken een glutenvrij dieet zullen volgen, gescheiden door een wash-out periode waarin ze hun normale voedingspatroon terug opnemen. De deelnemers rapporteren dagelijks hun voeding inname en de ondervonden PDS-klachten. Ook het ontstaan van overbelasting letsels wordt gemeld. Een fietsinspanningstest wordt afgelegd na elke periode, hierbij zal 45 minuten gefietst worden aan 70% van het maximale wattage, gevolgd door een tijdrit van 15 minuten. Subjectieve (score /10) en objectieve parameters (niet-invasief, via meting van de spierspanning en markers in de urine) voor spiervermoeidheid en –verzuring worden verzameld na elke inpanningstest.

De inspanningstesten en bijhorende onderzoeken zullen plaatsvinden in het centrum voor sportgeneeskunde, UZ Gent. Het onderzoek wordt begeleid door Julie Van Roy (studente ), Glenn Valentin (masterstudent in de revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, U.Gent) en hun promotoren Prof. Dr. Patrick Calders (bioloog en fysioloog aan de vakgroep revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, U.Gent) en Belgisch Long distance triatlon kampioene Charlene Ottevaere (voeding- en dieetleer, Hogeschool Gent).

Voordelen en verwachtingen van de atleten

Als eerste stap mogen jullie de vragenlijsten in bijlage invullen. Atleten die voldoen aan de criteria voor Prikkelbare Darm Syndroom, worden uitgenodigd om door een arts deze diagnose bevestigd te krijgen. Daarna kan het onderzoek beginnen! We zoeken ook een 20-tal atleten zonder noemenswaardige maag- en darmklachten. Zij hoeven helemaal niets aan te passen aan hun voeding, maar zullen wel de inspanningstesten afleggen en de aanwezigheid van overbelastingsletsels aan het spierpeesapparaat zal ook bij deze atleten opgevolgd worden. Eind september/ begin oktober zal de opvolging beginnen, het einde van het onderzoek wordt ca. 11 weken later voorzien (december 2015).

Aan het onderzoek zijn een aantal voordelen voor de deelnemers verbonden. Bij aanvang van het onderzoek krijgen ze een inspanningstest (met VO2-max en lactaatmeting) aangeboden, waarmee de verschillende trainingszones objectief opgesteld kunnen worden. In deze studie krijgen de deelnemers tevens de kans om op zoek te gaan naar oorzakelijke factoren voor hun buikklachten. Dankzij de begeleiding van een voedingsdeskundige weten ze dat ze het dieet ‘juist’ toepassen, zonder het risico te lopen op tekorten aan bv. ijzer of mineralen. Men zal voor de start van het onderzoek een volledige voedingsanamnese krijgen. Hierbij wordt het huidige eetpatroon in kaart gebracht en wordt een zo individueel mogelijk dieet voorgeschreven. De deelnemers ontvangen elk een uitgewerkt receptenboekje, een voorbeeld van een voedingsdagboek en fiches waarbij ze makkelijk hun voedingsinname en klachten kunnen bijhouden.

Door evaluatie van het spierherstel na inspanning, komen de deelnemers ook te weten wat de implicaties van het toegepaste dieet op spierpeesniveau zijn (Na het literatuuronderzoek dat Glenn vorig jaar uitvoerde, is de hypothese dat een correcte toepassing van beide diëten alvast geen nadelige effecten op spierfunctie/-herstel zullen hebben, maar dat met name het FODMAP-arme dieet bij een aantal deelnemers voor significante verbetering van de PDS-symptomen zal zorgen).

 

De deelnemers mogen tijdens de hele proefperiode hun normale trainingen volgen, maar om de resultaten van het onderzoek niet te beïnvloeden, wordt gevraagd de laatste 3 dagen voor elke inspanningstest geen intensieve inspanningen te leveren. Testafname gebeurt in het UZ Gent, dit kan elke dag van de week, volgens de agenda van de deelnemers, ingepland worden. De deelnemers mogen de testen afleggen op hun eigen (wedstrijd)fiets, of ervoor kiezen dit op een cyclo-ergometer aanwezig in het UZ Gent af te leggen. Indien transport naar Gent praktisch moeilijk haalbaar is, kunnen we samen met u op zoek gaan naar een haalbare oplossing.

Hier alvast de vragenlijst deelnemers

Glenn Valentin: glenn.valentin@ugent.be – gsm 0476 68 91 26
Julie Van Roy: julie.vanroy.u1445@student.hogent.be – gsm 0474 30 15 30