Para-triatleet Bart Vandermoere “Ik hoorde na het zwemmen mensen zeggen dat ik geen haast had…”

Wie de halve triatlon van Menen in 2020 gezien heeft, merkte mogelijk tijdens het loopnummer para-triatleet Bart Vandermoere op, die na 5u05’55 in zijn wheeler over de streep kwam. Bij het zwemmen en het fietsen stond hij nog wel op eigen benen, om het zo uit te drukken, en dat levert vaak verwonderlijke blikken op. Door twee kapotte heupgewrichten mag Bart niet meer lopen van de dokters, maar dat hield hem niet tegen om toch aan triatlon te doen. De halve triatlon van Menen was de afscheidswedsrijd van Frederik Van Lierde, die toevallig ook de trainer is van Bart. “Frederik heeft geen compassie met para-triatleten, de trainingen zijn even hard,” vertelt Bart in een uitgebreid gesprek dat we hadden met deze a-typische para-triatleet…

Mensen kijken wel eens raar op als ze Bart Vandermoere eerst zien fietsen op een koersfiets en dan vervolgens het loopnummer in een rolstoel zien afwerken. Dat heeft er vooral mee te maken dat Bart door het leven gaat met twee protheses in zijn heupgewrichten. “Toen ik me voorbereidde om mijn eerste marathon te lopen, is er naar alle waarschijnlijkheid geen doorbloeding geweest in het heupgewricht, zowel links als rechts, met als gevolg dat er geen of te weinig vloeistof in je lichaam aangemaakt wordt om het gewricht te smeren,” vertelt Bart. “Daardoor is er artrose ontstaan. De röntgenfoto’s maakten erg snel duidelijk dat beide heupgewrichten kapot waren. Protheses waren de enige oplossing.”

“Lopen of lang stappen mag niet meer van dokters”

Voor de 42-jarige atleet uit Oedelem ging er meteen een streep door zijn loop-plannen. “Na twee jaar proberen een operatie uit te stellen,  heb ik toch de knoop moeten doorhakken en heup-protheses moeten laten plaatsen. Een prothese heeft slechts een levensduur van circa 15 jaar. Doordat ik nog aan de jonge kant ben en in een normale situatie nog één of twee keer andere protheses nodig zal hebben later in mijn leven, zitten de huidige protheses ook niet vastgelijmd in het bot. Daardoor is het ook niet meer mogelijk te lopen of afstanden de stappen. Dit was meteen verboden door de chirurg,” gaat Bart verder.

Gelukkig mag fietsen nog wel, al is ook dat niet evident. “Fietsen gaat inderdaad nog wel omdat fietsen een cyclische beweging is waarbij er geen impact is door schokken. Dit lukt tot aan een bepaalde pijngren,” legt Bart uit. “Maar zoals het engeltje en duiveltje op je schouder: de ene zegt ‘doe maar’,  de andere zegt ‘je pijn geeft ook signalen, he’. Mensen kijken er vaak raar van op dat ik na het fietsen overstap in de wheeler. Hoogst waarschijnlijk komt dat doordat er weinig mensen zijn die hetzelfde doen of uit onwetendheid. Bij een wedstrijd hoorde ik na het zwemgedeelte eens de opmerking ‘Dienen heeft geen haast om aan het fietsen te beginnen…’ omdat ik dan ook niet loop als ik uit het water kom, maar dus voorzichtig naar de wisselzone moet stappen.”

“Frederik is voorbeeld als mens en als atleet”

Van lopen naar fietsen kwam er de stap naar de triatlonsport, al zette Bart dus pas die stap nadat hij twee heup-protheses kreeg. “Enkele jaren voordat mijn heupproblemen uitgekomen zijn, was vooral lopen hetgeen me bezig hield van sport. Fietsen is er nadien bij gekomen. Maar ik was toen nog niet echt actief op sportief gebied. Ik begon met lopen, met als doel om een marathon te lopen. Daarna zou mijn doelstelling een triatlon worden. Een maand voor ik de marathon van Brussel zou lopen, werd de diagnose gesteld en stonden de loopschoenen voor altijd aan de kant. Ik moest noodgedwongen van de ene dag op de andere stoppen met lopen. In triatlon beoefen je 3 sporten waarbij elk zijn specifieke voorbereiding vraagt en dat vond en vind ik nog steeds erg fijn.”

Bart wordt ondertussen getraind door Frederik Van Lierde, die in de halve triatlon van Menen zijn afscheid als actieve atleet vierde, maar als coach wel betrokken blijft in de triatlonsport. “Ik kan het moeilijk wegstoppen dat Frederik een voorbeeld is als mens en als atleet,” vertelt Bart. “Als para- triatleten zijn zowel Jetze Plat en Alex Zanardi toch boegbeelden voor de para-triatlonsport waar ik naar opkijk. En getraind worden door Frederik, eerlijk, dat is super. Vanaf dag één heb ik het gevoel gekregen dat ik er steeds terecht kon. Zowel op trainingsvlak alsook qua aanschaf van materiaal, gestructureeerd werken en je doelen vasthouden. Fre heeft ook heel wat bagage mee en kan je bijstaan met de nodige tips en ervaring, van voeding tot mentale ingesteldheid tijdens training enzovoort.”

“Lange afstand is mentaal gevecht met jezelf”

Dat Bart para-triatleet is, houdt Frederik niet tegen om ook hem voluit te laten gaan. “Een trainingsweek zal zowel voor mij als andere atleten dezelfde inhoud hebben. Als je vooruit wil of iemand traint, kan je luisteren naar de input. Door compassie te hebben geraak je er ook niet, he. Frederik geeft me feedback en stuurt bij waar nodig en zorgt ervoor dat ik me houd aan het plan. Fre hoeft me overigens niet te sparen. Indien ik iets merk tijdens training, kan ik het steeds melden aan hem,” verklaart Bart.

Bart mikt in triatlon meteen op de lange afstand, niet zoals Kim Plovier die eerst de korte afstand op de wereldbekers deed alvorens naar Hawaii te gaan. “In de lange afstand ga je toch een mentaal gevecht aan met jezelf,” legt Bart uit. “Het is echt mijn ding om naar die lange afstand toe te werken. Trainen doe ik ook erg veel alleen en dat ligt me wel. Ook train ik graag. En ik heb op de korte afstand niet veel te winnen, denk ik. Het explosievere werk is niet direct aan mij besteed. Geef mij maar de lange duur.”

“Als MPC moet je geloot worden voor WK in Hawaii”

Nu Ward D’Hulster zich op het WK Ironman in Hawaii richt, zouden we in de toekomst met Bart Vandermoere en Ward misschien zelfs twee para-triatleten in Kona kunnen krijgen, al is dat voor Bart, die bij zijn eerste deelname aan de 70.3 Ironman Luxembourg de MPC-categorie won, niet evident. “Het was natuurlijk super om bij mijn eerste deelname in het Ironman circuit te winnen in mijn klasse. Voorheen had ik wel al die afstand gedaan hier in België, in Damme. Het parcours in Luxemburg vind ik persoonlijk overigens zeer de moeite om te doen.”

“Hoewel Hawaii een doel is, was de winst in Luxemburg geen garantie op kwalificatie. Ik word ingedeeld in de klasse MPC en in die klasse kan je je niet rechtstreeks plaatsen voor Hawaii. Dit gebeurt  via loting, wat wel erg jammer is. Binnen Challenge Family is dit een ander gegeven. Dus zou ik mijn pijlen eerst richten om naar The Championship te gaan. Tegen dan kan er nog verandering komen bij Ironman, he,” lacht Bart, die positief in het leven blijft staan, letterlijk en figuurlijk.

“Op maat gemaakte wheeler uit de USA”

Nochtans is het niet evident om als para-triatleet aan wedstrijden deel te nemen, zowel financieel als qua race-omstandigheden. Dat beseft ook Bart. “Sowieso heb je als triatleet al heel wat materiaal nodig. Bij mij komt de wheeler er nog bij. Dankzij Fre ben ik ook terecht gekomen bij Vigo in Wetteren waar er een op maat gemaakte wheeler besteld werd in de Verenigde Staten. De kostprijs is ook navenant, natuurlijk. Er bestaat geen fonds of dergelijke waar je kan aankloppen om financiële hulp. Dus dat wordt met eigen middelen bekostigd. Gelukkig heb ik wel een paar bedrijven, zoals Biosil, Vigo, DECCA, FVL en 6D Sportnutrition die me ondersteunen in hun vakgebied.”

“Qua parcours  is een goed wegdek wel van belang. Kasseien of dergelijke zijn niet de beste oplossing. In Beernem ligt een looppiste waar ik wel geregeld goed kan trainen, dat is goed als afwisseling met de openbare weg,” aldus Bart. Wij wensen hem alvast veel succes en hopen ook dat de onwetendheid bij de mensen verdwijnt met deze reportage en ze voortaan Bart massaal al stappend naar de wisselzone schreeuwen na het zwemmen 🙂

Je kan Bart volgen op zijn Instagram: