Twijfels over ketonen en triatlon: “Effect op lange termijn nog niet duidelijk”

Na het nieuwsbericht bij VRT en Sporza over de toepassing van ketonen in het wielrennen, kregen we van heel wat triatleten vragen of ketonen ook in onze sport voorkomen. De reacties van onze voedingsspecialiste Ien Vitse van Food For Athletes en sportarts Peter Vervoort zijn duidelijk. “Er is nog te weinig onderzoek gevoerd en het effect op de lang termijn is nog niet duidelijk…”

Sneller recupereren

In het artikel op Sporza heeft Peter Hespel, bewegingsfysioloog en professor aan de KU Leuven, het over een onderzoek bij 18 studenten die een virtuele Ronde van Frankrijk nabootsten op de fiets. “Na 3 weken zaten ze allemaal op hun knieën, vergelijkbaar met de symptomen van vermoeidheid waarin grote ronderenners zich na 3 weken bevinden”, zegt Peter Hespel bij VRT. “Met dat verschil dat de proefpersonen die ketonen gebruikt hadden veel minder van die symptomen vertoonden en ook veel beter konden blijven eten. Zij konden beter presteren en veel sneller recupereren.”

Legaal te verkrijgen

Ketonen zijn legaal te verkrijgen en staan ook niet op de dopinglijst. Voor een flesje betaal je online tussen 20 en 40 € maar een kuur van een drietal weken loopt al snel in de duizenden euro’s. Volgens Sporza zou het leiden tot 15% betere prestaties. Dat is iets waar sportarts Peter Vervoort het niet mee eens is. Hij gelooft nog altijd in de basis: hard trainen. En bovendien waarschuwt hij voor de mogelijke minder positieve gevolgen van het gebruik van ketonen.

“Topsport draait te veel om kleine winsten”

Wij vroegen Peter of hij ervan overtuigd is dat ketonen ook in de triatlonsport ingang hebben gemaakt. “Ja natuurlijk, worden ketonen al gebruikt. Spijtig genoeg draait “TOP”sport meer en meer om die kleine winst die je kan halen uit allerhande voedingssupplementen. Ik schat die winst overigens veel kleiner in dan 15%. Die supplementen worden dan nog verkocht aan woekerprijzen waardoor er in de beginfase enkel voor de kapitaalkrachtige sporters de mogelijkheid is om dit te gebruiken en hier dan ook hun winst uit te halen,” legt Peter uit.

“Zeer belangrijke welke begeleiding je hebt”

Een goeie begeleiding is key volgens Peter. “Achteraf kan je je de vraag stellen, zouden Froome en Wiggins ook de Tour gewonnen hebben zonder dit product? Het blijft dan ook in deze niche van sport zeer belangrijk welke begeleiding je hebt. En dan is het niet verwonderlijk dat sommige anderen, die niet de meest moderne wetenschappelijke begeleiding hebben, toch nog gaan terugvallen op zaken die niet kunnen.”

“Negatieve effecten onvoldoende gekend”

Eerst moet er meer onderzoek komen. “Bij dit alles moet je je natuurlijk de vraag stellen of ketonen inderdaad geen schadelijke effecten hebben. En dat durf ik op dit ogenblik zeker nog niet zeggen, daar is het product nog te nieuw voor. De negatieve effecten in de vorm van methylglyoxal zijn tot op heden toch nog niet voldoende gekend zijn. Dus toch enige reserve om dit dan nu al voluit te gaan promoten. Het zou toch pijnlijk zijn dat we dit nu aan iedereen gaan aanraden en binnen enkele jaren moeten zeggen dat we dit beter niet hadden gedaan. Voorzichtigheid is dan ook de boodschap.”

Peter Vervoort wijst ook op het gevaar van de hoge kostprijs voor een democratische sport. “Het laatste nadeel is natuurlijk de kostprijs, waardoor je in een 2-fazen sport gaat komen, namelijk zij die dit wel kunnen betalen en zij die dit niet kunnen,” aldus Peter.

“Kijken naar trainingsadaptatie op lange termijn”

Ook onze voedingsspecialiste Ien Vitse stelt de ketonen in vraag. “De meeste strategieën die je op korte termijn helpen herstellen van een inspanning zorgen juist voor minder trainingsadaptatie op langere termijn,” vertelt Ien. “Anti-oxidanten zijn daar een voorbeeld van. Nu is mijn vraag meteen welk effect die ketonen hebben op je trainingsadaptatie op langere termijn… maar dat is uiteraard nog niet onderzocht.”

“Meer onderzoek nodig”

Ook het onderzoek bij slechts 18 proefpersonen doet bij haar de wenkbrauwen fronsen. “Eén studie die iets aantoont, is nog altijd geen bewijs. Studies moeten herhaald worden, en bij grotere groepen uitgevoerd worden. Pas als meermaals dezelfde resultaten naar boven komen, kan je conclusies trekken. Dat is de essentie van wetenschappelijk onderzoek. Het is heel interessant, maar in mijn ogen nog wat voorbarig om hier zoveel commotie rond te maken. Eerst maar eens kijken naar de effecten op lange termijn,” aldus Ien van Food For Athletes.